კლასიკური განმარტების თანახმად, ადამიანები სოციალურად გარიყულები არიან მაშინ, როდესაც არ მონაწილეობენ იმ ურთიერთობებში, რომლებშიც ჩვეულებრივ ადამიანთა უმრავლესობაა ჩართული – ოჯახი, მეგობრების წრე, საზოგადოება და დასაქმება. ღარიბი ადამიანები, მარტოხელა მოხუცები, ქუჩის ბავშვები, უნარშეზღუდული ადამიანები, შეიძლება ითქვას, რომ გარიყვის რისკის წინაშე დგანან. ეს გულისხმობს არა მხოლოდ უქონლობას, არამედ პრობლემებს სოციალურ ურთიერთობებში, მათდამი უპატივცემულობის ჩათვლით, სოციალურ იზოლაციას და სოციალურ დაუცველობას. აღნიშნულ ჯგუფებს დაუცველ ჯგუფებადაც იხსენიებენ ხოლმე.
ჩვენი რეალობის გათვალისწინებით, საქართველოში სოციალურად გარიყულები ვართ, ვყოფილვართ ან შესაძლოა ვიყოთ აქ მცხოვრები ადამიანების უმეტესობა და გარიყულობა გამოწვიოს არა მხოლოდ მძიმე სოციალურმა პირობებმა, არამედ არამეგობრულმა გარემომ, არასასურველმა რეჟიმმა, უკონტროლო სამუშაო პირობებმა და ცუდად მოქმედმა სახელმწიფო სტრუქტურებმა, გაუმართავმა ინფრასტრუქტურამ, არასწორად დალაგებულმა პრიორიტეტებმა, ემპათიის ნაკლებობამ, გარშემომყოფების აგრესიამ და ათასმა სხვა რამემ.
თუ ოდესმე თავი გარიყულად გიგრძვნია, გეცოდინება, როგორი ძნელია იმ ვნებებისგან, სირცხვილისა და სიმძიმისგან გათავისუფლება, რასაც სოციუმისგან განცალკევება ჰქვია. დღეები, თვეები და წლები შეიძლება დაგჭირდეს იმისათვის, რომ ჭაობიდან ამოძვრე, ჭუჭყი მოიშორო, თვალები გაუსწორო შემხვედრებს, სალაპარაკო თემები იპოვო ნაცნობების ნახვისას, საერთოდ, ნაცნობების ნახვა შეძლო. იმდენად ძნელია, შეიძლება საბოლოოდ არც კი გამოგივიდეს ეს ყველაფერი. მეტისმეტად რთული აღმოჩნდეს და დარჩე ცალკე, შენს გასაჭირთან ერთად გარიყული და თუ ასე მოხდება, შენ ვეღარ შეძლებ ილაპარაკო შენი და სხვების ცხოვრების დამამძიმებელ გარემოებებზე, ვერ მიაწვდენ ხმას სხვებს, უხილავი გახდები და მხოლოდ სხვები, უფრო კეთილმოწყობილები ილაპარაკებენ იმაზე, რომ შენნაირები არსებობენ სადღაც, ჩვენს შორის.
ამ ქვეყანაში, სადაც ჩვენ ვცხოვრობთ, ძალიან მარტივია, სოციალურად იზოლირებული გახდე. შესაძლოა რამდენიმე მიზეზიც კი გქონდეს ისეთი, რაც ცხოვრებას მოგწყვეტს. მაგალითად, გაეროს ბავშვთა ფონდის მიერ რამდენიმე დღის წინ გამოქვეყნებული მოსახლეობის კეთილდღეობის კვლევის თანახმად, საქართველოში ყოველი მეხუთე ბავშვი სიღარიბის ზღვარს მიღმა ცხოვრობს, ხოლო ყოველი მეექვსე ბავშვი საარსებო მინიმუმზე ნაკლებს მოიხმარს. მიუხედავად იმისა, რომ გაიზარდა ოჯახების მხრიდან თანხების საშუალო მოხმარება, არ შეცვლილა მათი შემოსავალი. ღარიბ ბავშვებს კვლავ ნაკლები შესაძლებლობა აქვთ ისწავლონ საგანმანათლებლო დაწესებულებებში, ვიდრე მათ თანატოლებს მდიდარი ოჯახებიდან. 36-59 თვის ბავშვთა მხოლოდ 58%-ს აქვს სამი ან მეტი საბავშვო წიგნი. ანგარიშში მოცემული ციფრების უკან დგანან ბავშვები, რომლებიც სკოლებსა და ბაღებში ვერ დადიან სხვადასხვა მიზეზის გამო, ერთვებიან შინამეურნეობებში, კარგავენ ბავშვობის სიამეებს, სილაღეს. სტატისტიკა ბავშვებთან ერთად მშობლებს, ბებია-ბაბუებს, მასწავლებლებს და გარშემომყოფებსაც მოიცავს. ამავე კვლევის თანახმად, ბავშვიან ოჯახებში გაცილებით მეტია სიღარიბე, ვიდრე უბავშვო ოჯახებში, ბავშვიან ქალებს უჭირთ დასაქმება და ქალების ხელფასი წლიდან წლამდე თითქმის არ იზრდება. იმისათვის, რომ შემცირდეს შიმშილთან პირისპირ მდგარი ბავშვების რაოდენობა, სახელმწიფო სოციალურ პროგრამებს მათ საჭიროებებს არგებს და ვინაიდან ქვეყანაში ფულის უზღვავი რაოდენობა არ არსებობს, ბავშვებისკენ მომართული ფული მეორე, ასევე ძალიან დაუცველ ჯგუფს, მოხუცებს, ანუ მათ ბებია-ბაბუებს აკლდებათ. ბავშვების საკმაოდ დიდი რაოდენობა კვლავ სკოლისა და ბაღის გარეთ რჩება და ესენი, უფრო ხშირად, რეგიონებში მცხოვრები ბავშვები არიან. იქ, სადაც შესაძლოა, ზრდასრული ადამიანის ერთადერთი სამსახური სკოლა ან ბაღი იყოს, ზოგჯერ ასეთი დაწესებულებები საერთოდ არ არის ან თუ არის, მათი კეთილმოწყობის საკითხი მაინც მწვავედ დგას. ასე იზრდებიან ბავშვები ჩვენს თვალწინ და რას ვაკეთებთ ჩვენ? უკეთეს შემთხვევაში, ვხედავთ და ვიაზრებთ პრობლემების სიმწვავეს, ცუდ შემთხვევაში, საკუთარ ნაჭუჭში ვიკეტებით და მსგავსი ამბებისგან ვდისტანცირდებით. რეალობას არც ერთი პოზიცია არ ცვლის.
სოციალური გარიყულობა ამ ქვეყანაში მცხოვრები ადამიანების სხვადასხვა ჯგუფებისთვის წლიდან წლამდე უცვლელი რეალობაა, რომელზეც თვითონ ვერც კი საუბრობენ. ასე მაგალითად, 2016 წლის პირველი 6 თვის განმავლობაში სამსახურებრივი მოვალოების შესრულებისას დაიღუპა 40 და დაშავდა 33 ადამიანი. ჩვენს ქვეყანაში შრომის ინსპექცია არ არსებობს. თბილისში უკვე პერმანენტული ხასიათი მიიღო ტრანსგენდერებზე თავდასხმამ, რომელთა ნაწილიც მსხვერპლებისთვის ფატალურად დასრულდა. თითოეულ საქმეზე უფლებდამცველები ცდილობენ, რომ გამოძიებამ სიძულვილი განსაკუთრებულ მოტივად განიხილოს. განსხვავებულების მიღება გადაულახავი პრობლემაა.
დაახლოებით 1300 ბავშვი სხვადასხვა სახის პანსიონატებში ცხოვრობს და იღებს განათლებას. სახელმწიფოს მათ მიმართ ერთიანი მიდგომა არ აქვს და ასე დაუსრულებლად.
