პარასკევი, აპრილი 19, 2024
19 აპრილი, პარასკევი, 2024

დამხმარე ლიტერატურა ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებლებისათვის

მასწავლებლები ხშირად გამოთქვამენ სურვილს, რომ მათ ჰქონდეთ  ინფორმაცია საკუთარი პროფესიული განვითარებისათვის საჭირო წიგნების შესახებ. მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ეროვნული ცენტრი სისტემატურად აქვეყნებს თავის ვებგვერდზე, სოციალურ ქსელსა თუ ელექტრონულ ჟურნალ Maswavlebeli.ge-ზე ინფორმაციას ცენტრის მიერ მომზადებულ მეთოდურ ლიტერატურაზე.  მასწავლებლებს სჭირდებათ ისეთი ლიტერატურა, რომელიც მათ საგნობრივი ცოდნის განახლება-გაღრმავებაში დაეხმარება. ასევე მიაწვდის მათ მასალას, რომელსაც ისინი ეფექტიანად გამოიყენებენ კლასში მოსწავლეებთან  სამუშაოდ.   ვფიქრობ, სტატაიში წარმოდგენილი წიგნები დააინტერესებს ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებლებს.

ჰაგიოგრაფიული ტექსტების შესწავლა მეათე კლასში ყოველთვის პრობლემებს ქმნის, რადგან ენობრივი და მსოფლმხედველობრივი თვალსაზრისით ისინი მოსწავლეებისათვის რთულად აღსაქმელია. სწორედ ამ პრობლემის გადაჭრას შეუწყობს ხელს წიგნი „ქართული ჰაგიოგრაფია“, რომელშიც  წარმოდგენილია სამი

in1
ჰაგიოგრაფიული ძეგლის – “შუშანიკის წამების”, “აბოს წამების” და “გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრების” – პარალელური ტექსტები. ამ პარალელური ტექსტებიდან ერთი წარმოადგენს ძველ ქართულ ორიგინალს, ხოლო მეორე – ახალ ქართულ ენაზე შესრულებულ უზუსტეს ვერსიას. ასეთი გამოცემა  დაეხმარება მასწავლებლებს მათ სწავლებაში, მოსწავლეებს კი  გაუიოლებს ტექსტების აღქმასა და სიღრმისეულ წვდომას.

ჰაგიოგრაფიული თხზულებები ტრადიციულად სახელმძღვანელოებში  შემოკლებებით იბეჭდება. ამ გამოცემაში “აბოს წამების” და “გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრების” ტექსტები მინიმალურად არის შემოკლებული, ხოლო “შუშანიკის წამება” სრული სახითაა წარმოდგენილი. ტექსტებს წინ უძღვის ფილოლოგ ლევან გიგინეიშვილის შესავალი წერილები, რომლებშიც ღრმა ცოდნითა და პოპულარული ენით არის მოწოდებული ის ძირითადი ასპექტები – ისტორიული, რელიგიური, ლიტერატურული და სხვა – რომელთა გათვალისწინებითაც გაცილებით ღრმად ჩავწვდებით ქართული მწერლობის ამ შესანიშნავ ნიმუშებს.

ყველასათვის ცნობილია, რომ მოსწავლეებისათვის არგუმენტირებული და ანალიტიკური ესეს წერა საკმაოდ დიდ სირთულეებთან არის დაკავშირებული. იმისათვის, რომ მათ შეძლონ ამ სირთულეებთან გამკლავება, მნიშვნელოვანია მივაწოდოთ მათ მსჯელობის სტრუქტურის ელემენტები (მსჯელობის სქემები), რომლებსაც წარმატებით მოარგებენ ნებისმიერ განსახილველ საკითხს, შეძლებენ აბზაცის დანიშნულების გააზრებას, არგუმენტებისა და ფაქტების მოხმობას, დასკვნების ჩამოყალიბებას და, საბოლოოდ, ნაწერის რედაქტირებას, მართლწერის წესების  დაცვით აზრის მკაფიოდ და სწორად ჩამოყალიბებას. სწორედ ამ პრობლემების გადაჭრაში დაეხმარება მასწავლებლებსა და მოსწავლეებსაც ნანა შავთვალაძის აკადემიური წერის საფუძვლები და იამზე ვაშაკიძის ქართული ენის პრაქტიკული კურსი და აკადემიური წერის საფუძვლები“.

წიგნი „აკადემიური წერის საფუძვლები“, ქართული აკადემიური წერის სასკოლო კურსი, დამხმარე სახელმძღვანელოა იმ მოსწავლეებისა და აბიტურიენტებისათვის, რომლებსაც სურთ უკეთესად წერონ.

in2

წიგნი დაეხმარება აბიტურიენტებსა და უფროსკლასესელებს (X, XI, XII) უცხო ტექსტის ადვილად აღქმაში; მთავარი და დამხმარე ინფორმაციის სწრაფად გამოყოფასა და განცალკევებაში; თითოეული აბზაციდან მთავარი აზრის გამოტანასა და  მნიშვნელოვანი ინფორმაციისა და დეტალების აღნიშვნაში, აბზაცის ძირითადი აზრის შეჯამებაში.

მოსწავლეები შეისწავლიან წერის სტრატეგიებს და გაიწაფებიან ამ სტრატეგიების გამოყენებაში. ისინი შეძლებენ თემისა თუ არგუმენტირებული ესეს კონკრეტულ დროში სწრაფად დაგეგმვასა და წერას.

ახალგაზრდებს ეცოდინებათ აკადემიური სტანდარტის მიხედვით ესეს სამივე ნაწილის – შესავალი, ძირითადი ნაწილი, დასკვნა – გამართულად წერა. სახელმძღვანელოს ყველა თავს ახლავს გრამატიკული მასალა ცხრილის სახით და ერთი სავარჯიშო რედაქტირებისათვის.  ეს ხელს შეუწყობს ორთოგრაფია-მორფოლოგიისა და სინტაქსის  ცოდნის განმტკიცებას, მართლწერის საკითხებში გავარჯიშებას.

იამზე ვაშაკიძის მიერ შექმნილი სახელმძღვანელო: “ქართული ენის პრაქტიკული კურსი და აკადემიური წერის საფუძვლები“ შედგება შესავალისა და ოთხი ნაწილისაგან.  შესავალში წარმოდგენილია ქართველთა მრავალსაუკუნოვანი სამწიგნობრო ენის ისტორიის ზოგადი საკითხები, რომლებიც ხშირად გვხვდება ტესტური დავალებების სახით ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებელთა საგნობრივი გამოცდის ტესტებში.

წიგნის პირველი ნაწილი ეთმობა მართლწერის წესებს; ყურადღება გამახვილებულია  ზეპირი მეტყველებისა და უცხო ენის გავლენით დაშვებულ შეცდომებზე; თეორიულ მასალას თან ახლავს პრაქტიკული სავარჯიშოები.

მეორე ნაწილში წარმოდგენილია ლექსიკოლოგიის საკითხები, კერძოდ, ეროვნული სასწავლო გეგმით გათვალისწინებული მოთხოვნების ფარგლებში განხილულია საერთოქართველური სიტყვები, დიალექტური ლექსიკა, საერთაშორისო ლექსიკა, ბარბარიზმები და კალკები, ასევე ქართული სამეცნიერო ტერმინოლოგიის ძირითადი ბაზა და თანამედროვეობის პრობლემები. ყველა პარაგრაფის ბოლოს წარმოდგენილია აბიტურიენტთა და სტუდენტთა ნაშრომებში შემჩნეული ლექსიკურ-სტილისტური ხარვეზების ანალიზი.

მესამე ნაწილში განხილულია სტილისტიკისა და სტილის საკითხები.

მეოთხე ნაწილში წარმოდგენილია აკადემიური წერის საფუძვლები; აქ თანმიმდევრობით არის განხილული აკადემიური ტექსტის სტრუქტურა, აბზაცი, როგორც ტექსტის სტრუქტურულ-სემანტიკური ელემენტი; არგუმენტირებული ესე, თვალსაზრისის დასაბუთების კულტურა; სამეცნიერო ნაშრომის ზოგადი დახასიათება, ავტორისათვის სავალდებულო მოთხოვნები,  ნაშრომის წყაროების მოძიებისა და დამუშავების ხერხები, პლაგიატის პრობლემა; ასევე  სამეცნიერო ნაშრომის სახეები:  კრიტიკა, ანალიტიკური რეფერატი, სამეცნიერო სტატია; საჯარო გამოსვლის სპეციფიკა.

დიდფორმატიან სახელმძღვანელოში სავარჯიშოებთან ერთად წარმოდგენილია ქართული ენის პრაქტიკული გრამატიკისა და აკადემიური წერის ყველა ის ძირითადი საკითხი, რომელთა ცოდნაც აუცილებელია გამართული ზეპირი თუ წერითი კომუნიკაციისათვის. ნაშრომის მრავალფეროვანი საილუსტრაციო მასალის ერთი ნაწილი დამოწმებულია თანამედროვე ოფიციალურ მეტყველებაში, ძირითადი ნაწილი კი ავტორის მიერ მოძიებულია სხვადასხვა უნივერსიტეტში მრავალწლიანი პედაგოგიური მუშაობის პროცესში.

ვფიქრობთ, ყველა ზემოთ ჩამოთვლილი წიგნი დაეხმარება როგორც მასწავლებლებს, ისე მოსწავლეებსა და აბიტურიენტებს.

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი