ყველა ბავშვს აქვს განათლების უფლება. ამასთანავე, მშობელი ვალდებულია ბავშვი მისცეს ზოგადი განათლება სასკოლო ასაკის მიღწევისთანავე.
გერმანიაში სასკოლო ასაკი 6 წელია. ყველა ბავშვი, რომელსაც 6 წელი შეუსრულდა, იწყებს სწავლას ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებაში. თუ სასწავლო პროცესის დაწყებამდე ბავშვი უკვე არის 6 წლის, მშობლები ვალდებულნი არიან, ბავშვი სკოლაში წაიყვანონ. თუ ბავშვი სასწავლო პროცესის დაწყების დროს ჯერ კიდევ არ არის 6 წლის, მაგრამ მიმდინარე წლის დასრულებამდე უსრულდება, მაშინ მშობლები იღებენ გადაწყვეტილებას, ბავშვს 5 წლის ასაკში წაიყვანენ სკოლაში თუ 6-ის.
გერმანიაში ასეთი რეგულაცია იმიტომ არსებობს, რომ მიაჩნიათ, ბავშვი, რომელსაც მალე 6 წელი შეუსრულდება ფიზიკურ, სულიერ, ენობრივ, ემოციურ და სოციალურ წინაპირობებს, როგორც წესი, აკმაყოფილებს.
ასეთი ასაკის ბავშვის მშობელმა უნდა იფიქროს, სურს თუ არა ბავშვი შეიყვანოს სკოლაში. როდესაც სკოლაში ბავშვებს შორის ასაკობრივი სხვაობაა, არის შემთხვევები, როდესაც ასაკით პატარა ბავშვებს უჭირთ თვითდამკვიდრება და მათ მეტი თავდაჯერებულობა სჭირდებათ. მაშინაც კი, თუ ასაკით პატარა ბავშვი წარმატებით ართმევს თავს დავალებებს და შეუძლია სასკოლო ასაკის შესაბამისი დავალებების შესრულება, მათ შედარებით მეტი დრო სჭირდებათ ამისთვის. გერმანიაში ჩატარებული ზოგიერთი კვლევა აჩვენებს, რომ ასაკით პატარა ბავშვებს სჭირდებათ ხოლმე კლასის გამეორება, განსხვავებით უფროსი ასაკის ბავშვებისაგან.
იმისთვის, რომ მშობელს გადაწყვეტილების მიღება გაუმარტივდეს, გერმანიაში მათ სთავაზობენ კონსულტაციას ექიმებთან და აღმზრდელებთან. ბავშვს ამოწმებს ბავშვთა ექიმი, კერძოდ, მის ფიზიკურ, სულიერ, სოციალურ, ემოციურ და ენობრივ განვითარებასა და უნარებს. შედეგების მიხედვით, მშობელი იღებს გადაწყვეტილებას.
თუ მშობელი გადაწყვეტს, რომ სკოლაში წაიყვანს ბავშვს, რომელიც 6 წლის ხდება სასწავლო პროცესის დაწყების მიმდინარე წელს, ის ვალდებულია სკოლას მიმართოს განცხადებით. სკოლის უფლებამოსილი თანამდებობის პირი იღებს გადაწყვეტილებას ბავშვის სკოლაში მიღების შესახებ. სკოლა უფლებამოსილია ბავშვის შეფასება სთხოვოს სკოლის ექიმს, ასევე მოითხოვოს ბავშვის ფსიქოლოგიური მზაობის შემოწმება სკოლაში. ბავშვი სკოლაში ჩაირიცხება, თუ არსებობს ვარაუდის საფუძველი, რომ ის დაძლევს სასკოლო პროგრამას და მას აქვს განვითარების სათანადო დონე.
მშობელს ასევე აქვს უფლება, სკოლას მოსთხოვოს, განმეორებით გაატაროს კლასი ბავშვს, თუ აღმოჩნდება, რომ ის მზად არ იყო ამისთვის. მშობელს ასევე აქვს უფლება ბავშვისთვის განსაკუთრებული პედაგოგიური ხელშეწყობა მოითხოვოს.
თუ სკოლა დაადგენს, რომ ბავშვის ფიზიოლოგიური და ფსიქოლოგიური განვითარების დონე არ იძლევა ჩარიცხვის საფუძველს, მაშინ ის არ დააკმაყოფილებს მშობლის მოთხოვნას. ამ შემთხვევაში, ბავშვის მიყვანა შესაძლებელია სკოლამდელი აღზრდის პროგრამაზე სკოლაში ან საბავშვო ბაღში, რომლის პროგრამა სრულად არის მორგებული ასეთი ასაკის ბავშვის განათლების საჭიროებებზე.
საქართველოში სასკოლო ასაკი დადგენილია „ზოგადი განათლების შესახებ“ საქართველოს კანონით. კერძოდ, კანონის მე-6 მუხლის მე-6 პუნქტის თანახმად, ზოგადი განათლების დაწყებით საფეხურზე სწავლის დაწყების ასაკია 6 წელი. ეს ნორმა არ ითვალისწინებს გამონაკლის შემთხვევას. სკოლაში მიიღება მხოლოდ ის ბავშვი, რომელსაც სასწავლო პროცესის დაწყების დროს შეუსრულდა 6 წელი. ამ რეგულაციის დადგენამდე, ბავშვის სასკოლო ასაკად დადგენილი იყო 5 წელი, ხოლო მანამდე – 6 წელი, თუმცა გამონაკლისის დაშვებით: სკოლაში შესაძლებელი იყო 5 წლის ბავშვის ჩარიცხვა, თუ მას მიმდინარე წლის ბოლომდე უსრულდებოდა 6 წელი.
დღეს არსებული რეგულაციის საფუძვლად მიჩნეულია „სოციალური კვლევისა და ანალიზის ინსტიტუტის“ „ხუთი წლის ასაკის მოსწავლეების სწავლების პრობლემების კვლევა“. კვლევა 2012 წლით არის დათარიღებული და როგორც კვლევის დოკუმენტშია აღნიშნული, ექსპერტების ნაწილი მხარს უჭერს ბავშვების სკოლისათვის მზაობის ინდივიდუალურ შეფასებას.
კვლევის თანახმად, 5 წლის ბავშვის სწავლების პრობლემა არ უკავშირდება იმას, რომ ამ ასაკის ბავშვებს არ შეიძლება ვასწავლოთ, არამედ პრობლემა სწავლების მეთოდებშია. ასეთი ასაკის ბავშვებს უნდა ვასწავლოთ განსხვავებული მიდგომებით, რომელიც არაერთ დასავლურ ქვეყანაშია დანერგილი, თუმცა ის ამ ეტაპზე საქართველოს ზოგადსაგანმანათლებლო სისტემისთვის უცხოა და საჭიროებს დიდი ფინანსური და ადამიანური რესურსის მობილიზებას. ექსპერტებმა დაადგინეს, რომ ამ ეტაპზე არ არის რეკომენდებული 5 წლის ბავშვების სასწავლო პროცესში ჩართვა, სანამ არ ჩატარდება „მნიშვნელოვანი მოსამზადებელი სამუშაოები“.
