მსოფლიო ოკეანის თვალუწვდენელ წყლებში დღესაც გვხვდება უკაცრიელი კუნძულები და ზოგჯერ მათზე თავშესაფარს ჩვენი დროის რობინზონები პოულობენ. სავსებით შესაძლებელია, ახლაც კი, როცა თქვენ ამ სტრიქონებს კითხულობთ, ჩვენი პლანეტის სხვადასხვა კუთხეში ისინი ველურ პირობებში არსებობისთვის იბრძოდნენ. სხვათა შორის რობინზონებს მხოლოდ დაუსახლებელ კუნძულებზე კი არ შეხვდებით, არამედ სხვაგანაც, ცივილიზაციის კერებიდან არცთუ შორს.
მაგალითად, 1983 წელს ინდონეზიის კუნძულ სუმატრაზე, პატარა მდინარე სამხრეთ სარმატის ნაპირას, გაუვალ ჯუნგლებში, მონადირეთა ჯგუფი 12 წლის გოგონას, იმაიატას, წააწყდა, რომელმაც აქ სრულ მარტოობაში ექვსი წელი გაატარა. 1977 წლის თებერვლის ერთ დღეს იმაიატა მეგობრებთან ერთად მდინარეზე სათევზაოდ წავიდა და უგზო-უკვლოდ გაუჩინარდა. ყველამ ჩათვალა, რომ გოგონას ნავი გადაუბრუნდა და დაიხრჩო. ექვსი წლის განმავლობაში იმაიატა ისე გაველურდა, რომ მშობლიური ენაც კი დაავიწყდა. მიუხედავად ამისა, ბედნიერმა მშობლებმა მაშინვე იცნეს ქალიშვილი. ყველაზე საინტერესო კი ამ ისტორიაში ის არის, რომ პატარა „რობინზონი” მშობლიური სახლიდან სულ რაღაც 20 კმ-ზე ცხოვრობდა.
მომდევნო გმირი, შეიძლება ითქვას, ჩემპიონია ყველა დროის რობინზონებს შორის. 1911 წელს ბრიტანული შხუნა „მშვენიერი ნეტარება” წყნარი ოკეანის სამხრეთ ნაწილში ქარიშხალში მოჰყვა და ჩაიძირა. ქოქოსის პალმებით დაფარულ, მაგრამ უკაცრიელ მარჯნის კუნძულს მხოლოდ 14 წლის იუნგამ ჯერემი ბიბსმა მიაღწია. ბიჭი მხოლოდ იმიტომ გადარჩა, რომ კარგად იცნობდა დანიელ დეფოს რომანს, რომელიც მისთვის მრჩევლის ფუნქციას ასრულებდა. ჯერემიმ ქოხი აიშენა, ჩიტებზე სანადიროდ მშვილ-ისარი დაამზადა… იუნგა ფრინველთა კვერცხებით, ქოქოსის პალმის ნაყოფითა და ქოქოსის რძით იკვებებოდა. როგორც რობინზონ კრუზო, ჯერემიც საკუთარი ხელით შექმნილი ხის კალენდარით სარგებლობდა. ასე გაატარა მან მრავალი წელი და მხოლოდ 1985 წელს კუნძულთან შემთხვევით მოხვედრილმა გერმანულმა გემმა დააბრუნა სამშობლოში 88 წლის ჯერემი ბიბსი.
რობინზონებს შორის ისეთებიც არიან, ნებით რომ ტოვებენ ცივილიზებულ სამყაროს და უკაცრიელ კუნძულებზე თუ სხვა დაუსახლებელ ადგილებზე მიდიან. თუმცა თანამედროვე მსოფლიოში ასე დამალვა, შეიძლება ითქვას, წარმოუდგენელია; ასეთ რობინზონებს ადრე თუ გვიან პოულობენ. მაგალითად, 1957 წელს წყნარ ოკეანეში მდებარე პოლინეზიის ერთ-ერთ დაუსახლებელ კუნძულზე ინგლისელმა მეზღვაურებმა აქ შოტლანდიელი ადამ მაკაალოკას კვალს მიაგნეს. მან მრავალი წელი გაატარა ნახევრად დანგრეულ ქოხში. სწორედ აქ იპოვეს მისი დღიური, საიდანაც ცნობილი გახდა, რომ მაკაალოკი კუნძულზე 1850 წელს დასახლებულა.
მომდევნო რობინზონის ცხოვრება კი ინგლისელმა მწერალმა სომერსეტ მოემმა აღწერა თავის მოთხრობაში „გერმანელი ჰარი”. სინამდვილეში ამ რობინზონის სახელი ჰენრი ელვორტია და ის 1849 წელს დანიაში დაიბადა. ჰენრი 16 წლიდან მოგზაურობაზე ოცნებობდა. ის აფრებიან იახტა „ჟიბროზე” მოეწყო მეზღვაურად. 1884 წელს იახტა ავსტრალიასა და ახალ გვინეას შორის მდებარე ტორესის სრუტეში მარჯნის რიფს შეასკდა და ჩაიძირა. ელვორტი უკაცრიელ კუნძულ ტერედიზე მოხვდა, სადაც მოულოდნელად თავის ძველ ნაცნობს ლუი გრეკს გადაეყარა. მეგობრებმა გადაწყვიტეს, სამუდამოდ დარჩენილყვნენ ტროპიკულ „სამოთხეში”. ისინი აგროვებდნენ მარგალიტებს, ნადირობდნენ და თევზაობდნენ. ცხრა წლის შემდეგ ამ რობინზონების პოლკს კიდევ ერთი წევრი შეემატა: მათ თავგადასავლების მაძიებელი ჯოზეფ დე პაოლი შეუერთდა. მალე მან მეგობრების მიერ შეგროვებული მარგალიტების მთელი მარაგი მოიპარა და კოლონისტების გემით გაიქცა კუნძულიდან. 1900 წელს კუნძული ლუი გრეკმაც დატოვა. ის დიდხანს სთხოვდა მეგობარს, მასთან ერთად წასულიყო, მაგრამ ვერ დაიყოლია. კუნძულზე მარტო დარჩენილმა ელვორტმა, დ. დეფოს რობინზონის მსგავსად, 28 წელი გაატარა იქ და 1928 წელს გარდაიცვალა.
1960 წელს წყნარი ოკეანის სამხრეთში, კუკის არქიპელაგში შემავალი უკაცრიელი ატოლის სუვოროვოს თავზე გადაფრენისას, ამერიკული სამხედრო გემის შვეულმფრენის ეკიპაჟმა ადამიანი შეამჩნია. ეს ახალზელანდიელი ტომ ნილი აღმოჩნდა, რომელიც 1957 წლიდან ნებით ცხოვრობდა იქ. ნილი ძალზე წინდახედული რობინზონი აღმოჩნდა. კუნძულზე ცხოვრების გასაადვილებლად მას თან წაუღია საკმაო რაოდენობის საწვავი, ასანთის კოლოფები, რამდენიმე საბანი, საპონი და სხვა სასარგებლო წვრილმანები. გარდა ამისა, ატოლზე მან ბოსტანი გააშენა, ქათმები, მტრედები და ღორებიც კი მოაშენა… ნილმა კუნძულზე თავისი ძაღლიც წაიყვანა და მთელი ცხოვრება მასთან ერთად 700 მ სიგრძისა და 250 მ სიგანის ხმელეთის ნაკუწზე გაატარა.
განცვიფრებული ამერიკელი მეზღვაურები უფრო მეტად გააოცა მოხალისე რობინზონის დამცინავმა სიტყვებმა – მან კატეგორიული უარი განაცხადა უკან დაბრუნებაზე და თქვა, რომ საერთოდ არ აინტერესებდა, რა ხდებოდა იმ სამყაროში. ცხრა წლის შემდეგ, 1966 წელს, ტომ ნილი სამშობლოში დაბრუნდა და გამოსცა წიგნი სათაურით „კუნძული ჩემთვის”, რომელშიც კუნძულზე გატარებული წლები აღწერა. 1967 წელს ნილი ისევ ატოლზე დასახლდა და კიდევ 10 წელი გაატარა იქ.
მოხალისე რობინზონები დღესაც არსებობენ. უკვე ოც წელიწადზე მეტია, შოტლანდიის ნაპირებთან განმარტოებით ცხოვრობს შოტლანდიელი დევიდ გრერლი. სამსახურის დაკარგვის შემდეგ ცხოვრებით უკმაყოფილო დევიდმა თვითიზოლაცია გადაწყვიტა და შეგროვებული თანხით სუფთა სასმელი წყლით უზრუნველყოფილი პატარა კუნძული იყიდა. დევიდ-რობინზონი გამოქვაბულში ცხოვრობს და სოფლის მეურნეობას მისდევს: მოაშენა ცხვრები, ღორები და ქათმები; მისდევს თევზჭერათ და უვლის ბოსტანს.
მარადიული ზაფხულის მხარეში, ფილიპინების არქიპელაგში შემავალ კუნძულ ტამლაგუნაზე (კ. პალავანთან ახლოს), გაცილებით უკეთეს პირობებში ცხოვრობს საზოგადოებისგან განდგომილი კიდევ ერთი რობინზონი – წარმოშობით გერმანელი, მიუნხენელი ფრიდრიხ ტეკსტერი, პროფესიით მექანიკოსი. მან მთელი ქონება გაყიდა და ფილიპინებზე 99 წლის ვადით სულ რაღაც 6 000 გერმანულ მარკად იყიდა პატარა მწვანე კუნძული. ტეკსტერი ბამბუკის ქოხში ცხოვრობს და ხილისა და ბოსტნეულის მოყვანითაა დაკავებული.
ბრაზილიელი 80 წლის რობინზონი, უფრო სწორად, მეცნიერი ფერდინად ლი უკვე 40 წელია ბრაზილიის სანაპიროსთან მდებარე პატარა კუნძულზე ბინადრობს. მან აქ პალმები და ბოსტანი გააშენა, კლდეში კი იპროვიზებული რეზერვუარი შექმნა, რომელშიც წვიმის წყალს აგროვებს. ლი ელექტროენერგიას ქარის ელექტროსადგურებიდან იღებს.
ფერნანდო მუდამ ფეხშიშველა დადის, არ აინტერესებს სამყაროში მიმდინარე მოვლენები და ამიტომაც არ უსმენს რადიოს. ლი კუნძულზე მარტო არ არის: მან რამდნეიმე იგუანა მოიშინაურა, რომლებიც მას ერთგული ძაღლებივით დასდევენ უკან.
სინამდვილეში ამ რობინზონს გუს ანჰელმაიერი ჰქვია და გერმანელია. ბრაზილიაში ჰამბურგიდან ჩავიდა ჯერ კიდევ მეორე მსოფლიო ომის დაწყებამდე, მოგვიანებით კი ამ სტუმართმოყვარე კუნძულზე სამუდამოდ დასახლდა.
ავსტრალიის ნაპირებთან, ტორესის სრუტეში, პატარა კუნძულ პაკიზე, პრინც უელსის კუნძულიდან არცთუ შორს, თითქმის ოცი წელი გაატარა კიდევ ერთმა რობინზონმა – შვედმა მეზღვაურმა რუალ ესტა ბანმა. მისი ამორჩეული კუნძული მდიდარია პალმებითა და ცხოველთა სამყაროს წარმომადგენლებით, აქვეა ორი მტკნარწყლიანი ტბა, ამიტომაც რუალ ესტა ბანი საჭმელ-სასმელის დეფიციტს არსდროს შეუწუხებია. რობინზონ რუალი ამბობდა, რომ სწორედ აქ გრძნობდა თავს ყველაზე მდიდარ და ბედნიერ ადამიანდ მთელ მსოფლიოში.
